System gaszenia gazem. Jakie wyróżniamy systemy gaszenia gazem?

Zabezpieczenia przeciwpożarowe stają się coraz bardziej zaawansowane i jednocześnie skomplikowane. Jednym z innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie gaszenia pożarów jest system gaszenia gazem. Projektowany w celu skutecznego i szybkiego gaszenia pożarów, zwłaszcza w miejscach, gdzie tradycyjne metody mogą być nieskuteczne, niebezpieczne oraz powodować zbyt duże straty materialne. W poniższym artykule przyjrzymy się rodzajom systemów gaszenia gazem, ich zastosowaniom oraz korzyściom wynikającym z ich użycia.

 

Rodzaje gazów stosowanych do gaszenia pożarów

 

1. Inergen

Inergen to mieszanka gazów składająca się głównie z azotu, argonu i dwutlenku węgla. Precyzyjnie zbilansowana kombinacja gazów sprawia, że jest bezpieczny dla ludzi i środowiska. Działa na zasadzie tłumienia pożaru przez zmniejszenie zawartości tlenu w atmosferze, co jest niezbędne do podtrzymywania płomienia. Przy czym ludzie znajdujący się w miejscu pożaru dalej mogą oddychać. Jego stosowanie nie powoduje efektu zamglenia i zabrudzeń, nie ma też ryzyka zagrożenia korozją.  Sprawdza się w różnych warunkach i środowiskach, co sprawia, że jest wszechstronny w zastosowaniu. Od biur i centrów danych po laboratoria czy obiekty przemysłowe. Jest bezpieczny dla delikatnych urządzeń elektronicznych, co sprawia, że jest doskonałym wyborem do zastosowania w serwerowniach, centrach danych czy innych pomieszczeniach, gdzie przechowywane są cenne urządzenia elektroniczne. Po jego zastosowaniu nie pozostają żadne szkodliwe pozostałości czy substancje chemiczne.

2. Dwutlenek węgla

Dwutlenek węgla od dawna jest jednym z najbardziej powszechnie stosowanych gazów jeśli chodzi o systemy gaszenia gazem. Ze względu na jego potencjalnie szkodliwe skutki dla zdrowia, sprawia, że jego stosowanie wymaga szczególnej uwagi. Jednym z głównych atutów dwutlenku węgla jest szybkość reakcji. Po uruchomieniu systemu gaszenia gazem CO2, ten działa natychmiastowo, co jest kluczowe w zwalczaniu pożarów, gdzie szybkość reakcji decyduje o powodzeniu akcji gaśniczej. Jego gęstość jest większa od powietrza, co sprawia, że działa jak chłodząca mata, hamując dostęp tlenu do ogniska pożaru. Zapewnia osiągnięcie koncentracji gaśniczej w ciągu 60 sekund w przypadku gaszenia objętościowego lub 30 sekund w przypadku gaszenia obiektowego. W zależności od kształtu dyszy może być użyty jako gaz, mgła lub śnieg. Nie pozostawia odpadów zanieczyszczających. Stosowany jest do ochrony urządzeń i pomieszczeń wysokiego ryzyka, takich jak generatory, komory lakiernicze, magazyny cieczy łatwopalnych, transformatory. Ze względu na jego właściwości stosuje się go głównie do ochrony stref, w których nie przebywają ludzie. Jest skutecznym środkiem w gaszeniu pożarów różnych klas, takich jak A (materiały stałe), B (ciecze i substancje palne) i C (zwarcia elektryczne). 

3. Novec i FM 200

Mechanizm gaszenia pożarów za pomocą gazu FM-200 polega na odbieraniu ciepła i przerwaniu reakcji spalania na poziomie cząsteczkowym. Podczas akcji gaśniczej nie pozostawia on żadnych pozostałości ani zanieczyszczeń w pomieszczeniu. Gaszenie serwerowni, lakierni, urządzeń telekomunikacyjnych, rozdzielni elektrycznych przy pomocy butli wypełnionych FM-200 jest skuteczne i może być stosowane w miejscach, gdzie na co dzień przebywają lub pracują ludzie.

NOVEC-1230 to bezbarwny i bezwonny gaz stosowany do gaszenia pożarów klasy A, B i urządzeń pod napięciem. Działa na podobnej zasadzie jak gaz FM-200: odbiera ciepło i przerywa reakcję spalania na poziomie molekularnym. Gasi ogień poprzez połączenie działania fizycznego i chemicznego, nie zmniejszając przy tym znacząco zawartości tlenu w pomieszczeniu. Nie pozostawia odpadów po procesie gaszenia i może być stosowany do gaszenia lokalnego, objętościowego, także w strefach zagrożonych wybuchem.

NOVEC i FM 200 są aktywnymi środkami gaśniczymi, powodującymi bardzo szybkie gaszenie płomieni poprzez połączenie mechanizmów fizycznych i chemicznych. Czynnik fizyczny niwelowania płomieni realizuje się poprzez absorpcję ciepła, co skutkuje spadkiem temperatury płomienia i tym samym degraduje reakcję łańcuchową występującą w płomieniu.

 

Sprawdź nasze usługi PPOŻ Warszawa

 

Systemy gaszenia gazem – rodzaje

 

1. Systemy stałego gaszenia

Ten system gaszenia gazem jest aktywowany automatycznie w momencie wykrycia pożaru. Często wykorzystuje detektory dymu, ciepła lub czujniki płomienia do szybkiego rozpoznania zagrożenia. System jest dobry do ochrony pomieszczeń, w których ludzie mogą nie zdążyć zareagować na pożar w odpowiednim czasie.

2. Systemy ręczne

W miejscach, gdzie kontrola nad procesem gaszenia jest kluczowa, stosuje się system gaszenia gazem ręczny. Obsługa takiego systemu jest możliwa przez wykwalifikowany personel, który w razie potrzeby reaguje natychmiast. 

3. Systemy hybrydowe

System gaszenia gazem hybrydowy łączy w sobie cechy systemu stałego i ręcznego gaszenia. Są one elastyczne i dostosowują się do różnych warunków. Automatycznie reagują na pożary, ale pozwalają również na ręczną kontrolę w sytuacjach, które tego wymagają.

 

System gaszenia gazem – zastosowanie

Gaszenie gazem sprawdza się w miejscach, w których przechowywane są wartościowe przedmioty lub dane i używanie do ich gaszenia wody mogłoby spowodować straty porównywalne z działaniem ognia. Instalacje gaśnicze wykorzystujące gazy obojętne dają możliwość automatycznego wykrycia i zasygnalizowania pożaru oraz rozpoczęcia akcji gaśniczej w chronionych strefach. Gazowe instalacje gaśnicze stosuje się głównie jako zabezpieczenie serwerowni, rozdzielni elektrycznych, archiwów, księgozbiorów, muzeów czy obiektów, w których znajdują się dzieła sztuki.

 

1. Przemysł petrochemiczny

W miejscach, gdzie substancje łatwopalne są powszechne, takich jak rafinerie czy zakłady chemiczne, instalacja gaszenia gazem jest niezbędna. Szybka reakcja na pożar jest kluczowa, aby uniknąć poważnych strat materialnych oraz zagrożeń dla pracowników.

2. Serwerownie i centra danych

W dzisiejszym świecie, gdzie przechowywana jest ogromna ilość danych w centrach danych, systemy gaszenia gazem są stosowane w celu ochrony sprzętu komputerowego. Działają one skutecznie, nie powodując szkód dla delikatnych urządzeń elektronicznych.

3. Instytucje finansowe

W bankach czy instytucjach finansowych, gdzie bezpieczeństwo dokumentów i danych klientów jest priorytetem, systemy gaszenia gazem są niezastąpione. Minimalizują one ryzyko zniszczenia ważnych dokumentów czy archiwów.

Należy jednak przy tym pamiętać, że gaszenie gazem nie może być zawsze i wszędzie stosowane. Gazów gaśniczych nie można wykorzystywać do gaszenia m.in.:

– metali takich jak: potas, sód, cyrkon, magnez, tytan, wapń, aluminium z powodu bardzo wysokich temperatur spalania, które grożą rozkładem dwutlenku węgla oraz w efekcie nieskutecznością procesu gaszenia,

– różnego rodzaju materiałów zawierających w swej budowie cząsteczkowej tlen, który może podtrzymywać proces palenia.

 

Gaszenie gazem – korzyści

Po pierwsze, szybkość reakcji: są znacznie szybsze niż tradycyjne metody gaszenia pożarów, co pozwala na zminimalizowanie szkód.
Po drugie, skuteczność: działają one na zasadzie usuwania tlenu, co skutecznie tłumi ogień.
Po trzecie, niskie ryzyko szkód collateralnych: w przeciwieństwie do niektórych substancji chemicznych, gazy używane w systemach gaszenia rzadko powodują dodatkowe szkody.
Po czwarte, automatyczna aktywacja: w systemach stałego gaszenia, automatyczna aktywacja pozwala na natychmiastową reakcję na pożar, nawet jeśli nikt nie jest obecny.
Po piąte, ochrona urządzeń elektrycznych: w przypadku centrów danych czy serwerowni, systemy gaszenia gazem są bezpieczne dla sprzętu elektronicznego.

 

Gaszenie gazem – podsumowanie 

Systemy gaszenia gazem stanowią nowoczesne i skuteczne narzędzie w dziedzinie przeciwpożarowej. Zastosowanie różnych rodzajów gazów i systemów umożliwia dostosowanie rozwiązania do konkretnych potrzeb i warunków danego miejsca. Wprowadzanie tych zaawansowanych technologii do różnych sektorów przemysłu i usług przyczynia się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa przy jednoczesnej minimalizacji potencjalnych strat wynikających z pożaru.

Instalacja gaszenia gazem stosowana jest głównie w miejscach, gdzie tradycyjne środki gaśnicze, takie jak na przykład woda, mogłoby spowodować uszkodzenie elektroniki lub innych wartościowych rzeczy. Kluczowe jest, aby system gaszenia gazem był odpowiednio zaprojektowany, a jego implementacja przeprowadzona zgodnie z odpowiednimi przepisami, normami i wytycznymi. Instalacja gaszenia gazem powinna być regularnie serwisowana, aby zapewnić jej sprawność i gotowość do działania. 

 

Zobacz także: Rodzaje pożarów i zalecane postępowanie