Droga przeciwpożarowa – przepisy i wymagania

Droga ppoż jest kluczowym elementem infrastruktury budynków mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa w przypadku wybuchu pożaru. Jej głównym zadaniem jest umożliwienie sprawnego dostępu jednostkom straży pożarnej oraz ewakuacji ludzi z zagrożonego obszaru. W przypadku zagrożenia każda sekunda może decydować o ludzkim życiu, dlatego swobodny dojazd straży pożarnej do płonącego obiektu jest niezwykle ważny. Właśnie z tego powodu musi spełniać określone warunki opisane w konkretnych przepisach.

 

Droga przeciwpożarowa – przepisy prawne

Droga ppoż musi być wydzielona w każdym budynku użyteczności publicznej. Dokładne wytyczne związane z jej wymiarami, oznakowaniem i nie tylko zawarte zostały w następujących przepisach prawnych:

1. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej

To podstawowy akt prawny regulujący kwestie ochrony przeciwpożarowej w Polsce. Ustawa określa obowiązki właścicieli, zarządców oraz użytkowników obiektów budowlanych w zakresie zapewnienia odpowiednich warunków ewakuacji oraz dostępu dla służb ratowniczych.

1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Rozporządzenie to szczegółowo opisuje wymagania dotyczące dróg ewakuacyjnych, w tym dróg przeciwpożarowych, w budynkach mieszkalnych, użyteczności publicznej oraz przemysłowych.

1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 24 lipca 2009 roku dotyczące przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych. 

W Rozporządzeniu tym określony został katalog obiektów istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa pożarowego, do których wymagane jest doprowadzenie drogi pożarowej, jak również wymagania, jakie powinna spełniać taka droga.

1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku, które dotyczy ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych, jak również terenów.

 

Droga ppoż – przykłady zastosowania

1. Osiedla mieszkaniowe:
   • Na osiedlach mieszkaniowych drogi przeciwpożarowe są zazwyczaj wyznaczane wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych oraz wokół budynków wielorodzinnych. Ich zadaniem jest umożliwienie sprawnego dojazdu straży pożarnej do każdego budynku oraz ewakuacji mieszkańców.
2. Obiekty użyteczności publicznej:
   • W przypadku obiektów takich jak szkoły, szpitale czy centra handlowe, drogi przeciwpożarowe muszą być wyznaczone w sposób umożliwiający szybki dostęp do wszystkich części budynku. Wymagane jest także zapewnienie odpowiednich miejsc postojowych dla pojazdów straży pożarnej.
3. Zakłady przemysłowe:
   • W zakładach przemysłowych drogi przeciwpożarowe muszą prowadzić do kluczowych obszarów produkcyjnych oraz magazynów. Dodatkowo, wymagane jest zapewnienie odpowiednich środków ochrony przeciwpożarowej, takich jak hydranty czy zbiorniki wodne.

 

Droga ppoż – szerokość

W przypadku miejsc, o których mowa w § 12 ust. 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 24 lipca 2009 roku dotyczącego przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych, jak również na odcinkach o długości 10 m do tych miejsc, a także odcinków o długości 15 m od miejsc doprowadzenia do obiektu budowlanego, o których mowa w § 12 ust. 6 pkt 2. – minimalna szerokość drogi pożarowej powinna wynosić 4 metry, z kolei jej nachylenie podłużne nie może być większe niż 5 procent. 

W obrębie miasta, jak również na terenie działki, na której znajduje się obiekt budowlany wymieniony w § 12 ust. 1 pkt. 3 i 4, droga ppoż musi pozwalać na swobodny przejazd pojazdów, których nacisk osi na nawierzchnię jezdni wynosi co najmniej 100 kiloniutonów. Należy również mieć na uwadze, że minimalna szerokość drogi w tych miejscach, które nie zostały wymienione w ust. 1, nie może być mniejsza niż 3,5 m.

Jeżeli chodzi o tereny inne, niż te wymienione w ust. 2, to droga pożarowa musi umożliwiać przejazd pojazdów, których nacisk osi na nawierzchnię jezdni wynosi co najmniej 50 kiloniutonów. Z kolei minimalna szerokość, w miejscach innych niż wymienione w ust. 1, musi wynosić przynajmniej 3 metry.

Kiedy niemożliwe okazuje się doprowadzenie drogi pożarowej, która spełnia wymagane przepisami kryteria, na wniosek właściciela budynku lub terenu można zastosować rozwiązania zamienne. Muszą być one jednak uzgodnione z wojewódzkim komendantem Państwowej Straży Pożarnej. 

 

Droga ppoż – oznakowanie

Prawidłowe oznakowanie drogi pożarowej jest bardzo ważne, a obowiązek spoczywa na zarządcy bądź właścicielu danego terenu (obiektu albo drogi). Drogi przeciwpożarowe przy wszystkich wjazdach muszą być oznakowane specjalnym znakiem z napisem “droga pożarowa”. Znak musi znajdować się na wysokości nie mniejszej niż 2 m od poziomu drogi, po prawej stronie. Jest to jednocześnie sygnał dla kierowców, że nie mogą oni blokować drogi, parkować tam lub w inny sposób utrudniać swobodnego wjazdu. Ważne jest również, aby znak nie był niczym przysłonięty. 

 

Droga pożarowa – warunki techniczne pozostałe

1. Promienie skrętu:
   • Drogi przeciwpożarowe powinny posiadać odpowiednie promienie skrętu, umożliwiające manewrowanie dużymi pojazdami ratowniczymi. Promień skrętu na łuku wewnętrznym powinien wynosić co najmniej 5,5 metra, a na łuku zewnętrznym – co najmniej 12 metrów.
2. Dostępność:
   • Drogi przeciwpożarowe muszą być zawsze dostępne i utrzymywane w stanie umożliwiającym natychmiastowe użycie. Oznacza to konieczność regularnego odśnieżania w okresie zimowym oraz usuwania wszelkich przeszkód mogących utrudnić przejazd pojazdów ratowniczych.
3. Wymagania dotyczące bram i furtek:
   • W miejscach, gdzie drogi przeciwpożarowe przecinają ogrodzenia lub inne przeszkody, muszą być zainstalowane bramy lub furtki, które umożliwiają szybkie otwarcie i przejazd pojazdów straży pożarnej. Bramy te powinny być oznakowane i wyposażone w systemy umożliwiające ich otwarcie przez służby ratownicze.

 

Sprawdź próbne ewakuacje oferowane przez Alfafire

 

Droga pożarowa – wymagania dot. przebiegu 

W świetle obowiązujących przepisów, droga pożarowa musi przebiegać wzdłuż dłuższego boku budynku albo po obu jego stronach. Ten drugi przypadek dotyczy sytuacji, kiedy długość obiektu jest większa niż 60 metrów. Jeżeli chodzi o krawędź drogi pożarowej, to musi być ona oddalona od ściany przynajmniej o 5 metrów, jednak odległość ta nie może być większa niż 25 metrów. W pobliżu takiej drogi nie mogą się znajdować wysokie krzewy lub drzewa, które mogłyby utrudniać przejazd albo zasłaniać oznakowanie.

Należy przy tym zaznaczyć, że w przypadkach uzasadnionych warunkami lokalnymi, w szczególności architektonicznymi (np. gdy nie jest możliwe zaprojektowanie drogi pożarowej wzdłuż dłuższego boku budynku), droga pożarowa może przebiegać w taki sposób, aby zapewniony był dostęp do:

• 30% obwodu zewnętrznego budynku, przy jego rozpiętości (największej szerokości) do 60 m,
• 50% obwodu zewnętrznego budynku, przy jego rozpiętości przekraczającej 60 m,
• 100% długości elewacji od frontu budynku, przy zabudowie pierzejowej.

 

Droga ppoż – wymagania dot. użytkowania

W okresie zimowym kluczowe jest regularne odśnieżanie dróg przeciwpożarowych oraz usuwanie lodu, aby zapewnić ich pełną dostępność. Ponadto, przez cały rok należy dbać o czystość dróg, usuwając wszelkie śmieci, liście oraz inne zanieczyszczenia, które mogłyby utrudniać przejazd pojazdów ratowniczych. Znaki drogowe oraz oznaczenia poziome na drogach przeciwpożarowych muszą być zawsze widoczne i czytelne. Należy regularnie sprawdzać ich stan oraz w razie potrzeby odnawiać lub wymieniać zniszczone oznakowanie. W przypadku wykrycia jakichkolwiek uszkodzeń lub problemów, należy niezwłocznie podjąć działania naprawcze. Może to obejmować naprawę nawierzchni, usunięcie przeszkód, modernizację oznakowania czy też wprowadzenie dodatkowych środków bezpieczeństwa.

 

Drogi pożarowe – podsumowanie

Drogi pożarowe to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim kluczowy element systemu ochrony przeciwpożarowej. Ich utrzymanie w dobrym stanie technicznym to obowiązek właścicieli i zarządców nieruchomości. Minimalizuje to ryzyko strat materialnych i ofiar, ale również buduje poczucie bezpieczeństwa. Kluczowe jest promowanie świadomości społecznej dotyczącej znaczenia dróg przeciwpożarowych oraz konsekwentne egzekwowanie przepisów. W ten sposób możliwe jest stworzenie przestrzeni, w której każdy element infrastruktury działa na rzecz ochrony życia i mienia w sytuacjach kryzysowych.

 

Zobacz także: Scenariusz pożarowy