Scenariusz pożarowy – czym jest i kiedy należy wykonać jego aktualizację?

Zagrożenie wybuchem pożaru jest realne, niezależnie od zastosowanych zabezpieczeń. Dopasowany do konkretnego obiektu scenariusz pożarowy pozwoli przygotować się na taką ewentualność oraz pomoże bezpiecznie i sprawnie przeprowadzić akcję ratunkową. Dlatego warto spojrzeć na ten dokument przez pryzmat bezpieczeństwa użytkowników obiektu, a nie jak na uciążliwą formalność.

Czym jest scenariusz pożarowy?

Scenariusz pożarowy to opis sekwencji możliwych w czasie pożaru zdarzeń. Zawarte są w  nim informacje o wszystkich zabezpieczeniach zainstalowanych w analizowanym obiekcie oraz sposób w jaki oddziałują na siebie. Zawarty jest również opis potencjalnych zagrożeń, a także rozwiązania organizacyjne, które będą pożądane do prawidłowego funkcjonowania zabezpieczeń ppoż. 

Scenariusz pożarowy weryfikowany jest przed oddaniem budynku do użytku i podczas ewentualnych kontroli obiektu. Z dokumentem tym powinien dokładnie zapoznać się zarządca budynku oraz osoby, które będą odpowiedzialne za czynności ewakuacyjne podczas zagrożenia pożarowego. Powinien być obszerny i zawierać możliwie jak najwięcej przydatnych informacji – również tych, które nie są prawnie wymagane, ale mogą przydać się w kryzysowej sytuacji.

 

Scenariusz pożarowy – podstawa prawna

Podstawą prawną opracowania scenariusza pożarowego jest Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 grudnia 2015 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej. W rozporządzeniu jasno określone są budynki, dla których scenariusz ppoż jest wymagany. Są to wszystkie budynki wyposażone w system sygnalizacji pożarowej lub inne urządzenia przeciwpożarowe. Jeśli w powstającym budynku nie ma konieczności montażu takich systemów, opracowanie scenariusza pożarowego nie jest obowiązkowe.

 

Sprawdź oferowane przez zespół ALFAFIRE usługi przeciwpożarowe

 

Scenariusz pożarowy – z czego się składa?

Scenariusz pożarowy nie ma prawnie określonej formy i zawsze musi zostać dostosowany do konkretnego obiektu, uwzględniając jego charakterystykę i obszar oddziaływania potencjalnego pożaru oraz wydzielonych w obiekcie stref pożarowych i dymowych. Ostateczny kształt i zawarte w nim informacje są wynikową pracy oraz ustaleń między autorami i konsultantami projektu. Poprawnie sporządzony powinien określać sposób funkcjonowania urządzeń przeciwpożarowych, zastosowanych w obiekcie zabezpieczeń przeciwpożarowych, instalacji i urządzeń użytkowych oraz sposób ich oddziaływania na siebie, rozwiązania organizacyjne, które będą niezbędne do funkcjonowania zaprojektowanych zabezpieczeń przeciwpożarowych, a także potencjalne zagrożenia.

Zmienne, które powinny się znaleźć w każdym scenariuszu pożarowym to:

• parametry pożaru (rozmiar, czas trwania, moc, prędkość rozprzestrzeniania się, szybkość wydzielania się dymu i toksycznych oparów, czas do uszkodzenia konstrukcji czy wydostania się ognia poza strefę pożarową);
• czas potrzebny i przebieg ewakuacji użytkowników obiektu i personelu;
• czas potrzebny na przyjazd jednostki gaśniczej, źródło i sposób poboru wody;
• możliwe zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi oraz skutki wybuchu pożaru
• opis rodzaju, sposobu działania i efektywności oraz współdziałania wszystkich elementów zabezpieczeń przeciwpożarowych;
• opis sposobu działania innych urządzeń zlokalizowanych w obiekcie podczas wybuchu pożaru.

 

Scenariusz pożarowy – kto opracowuje?

O tym, kto opracowuje scenariusz pożarowy nie dowiemy się z Rozporządzenia. Ze względu na złożoną naturę, scenariusz pożarowy powinien być sporządzany przez doświadczoną firmę świadczącą usługi PPOŻ i powstawać już na etapie planowania budynku, gdyż pozwala to na współpracę pomiędzy autorem projektu, osobą odpowiedzialną za rozkład systemu sygnalizacji oraz rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Opracowanie właściwego scenariusza pożarowego wymaga wiedzy oraz doświadczenia w projektowaniu i realizowaniu zabezpieczeń pożarowych.

Scenariusz ppoż – analiza zagrożenia

Dobry scenariusz ppoż powinien obrazować krok po kroku przebieg pożaru i szczegółowo opisywać zagrożenia, jakie mogą pojawić się w momencie jego wybuchu. Powinien objaśniać wpływ zainstalowanych zabezpieczeń na rozwój wypadków oraz wziąć pod uwagę również sytuacje, w których dane urządzenia czy zabezpieczenia przeciwpożarowe nie zadziałają prawidłowo. Powinien również instruować, w jaki sposób sterować systemem przeciwpożarowym ręcznie, aby zapewnić możliwie jak największe bezpieczeństwo znajdujących się w budynku osób.

 

Scenariusz ppoż – algorytmy współpracy instalacji i urządzeń 

W scenariuszu pożarowym musi znaleźć się szczegółowy opis sposobu działania wszelkich instalacji oraz urządzeń w trakcie wybuchu pożaru. Warto zaprojektować tu także procedurę informowania odpowiedzialnych za bezpieczeństwo pracowników. Należy spisać wszystkie czynności, które personel będzie musiał wykonać w sytuacji zagrożenia (np. kto powinien wyłączyć prąd). Powinien także uwzględnić niezbędne do zaprogramowania urządzeń przeciwpożarowych wytyczne i informacje o interakcjach jakie mogą między nimi zachodzić. 

 

Scenariusz pożarowy – aktualizacja 

Scenariusz pożarowy nie podlega aktualizacji w danym okresie. W przeciwieństwie do samych systemów przeciwpożarowych scenariusz nie musi przechodzić rok rocznych inspekcji. Jednakże w przypadku wprowadzenia istotnych zmian w obrębie budynku, konieczna jest modyfikacja scenariusza lub sporządzenie nowego dokumentu. Taka sytuacja pojawia się, gdy system przeciwpożarowy zostanie znacząco zmodyfikowany lub zmianie ulegnie plan budynku, na przykład poprzez dobudowanie dodatkowego skrzydła obiektu.

 

Zobacz także: Zasady sporządzania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego