Zabezpieczenia przeciwpożarowe w szkole
W trosce o zdrowie i życie najmłodszych, przepisy przeciwpożarowe stanowią istotny element funkcjonowania wszystkich placówek oświatowych w Polsce. Zabezpieczenia przeciwpożarowe w szkole odgrywają kluczową rolę w minimalizowaniu ryzyka pożaru i umożliwieniu szybkiej ewakuacji. Bezpieczeństwo przeciwpożarowe trzeba traktować poważnie, a co za tym idzie – znać obowiązujące zasady podczas ewakuacji, poprawnie reagować na alarm i rozpoznawać znaki ochrony przeciwpożarowej umieszczone w budynku. W poniższym artykule przyjrzymy się przepisom ppoż w szkołach oraz metodom ochrony najmłodszych, w tym sposobom postępowania na wypadek pożaru.
Wymagania bezpieczeństwa przeciwpożarowego w szkołach
Istota bezpieczeństwa pożarowego w placówkach oświatowych sprowadza się w głównej mierze do zapewnienia dzieciom i młodzieży odpowiednich warunków ewakuacji. W każdej szkole muszą zostać wyznaczone różne drogi ewakuacji z każdego miejsca w budynku. Każda ścieżka musi także być odpowiednio oznaczona. W szkołach nie są wymagane systemy sygnalizacji pożarowej czy też stałe urządzenia gaśnicze. Poza hydrantami i gaśnicami nie ma też najczęściej żadnych innych technicznych systemów zabezpieczenia ppoż. Jeśli zainstalowane są centralki pożarowe, sieć czujek i ROP – ów, to jest to rozwiązanie ponad obowiązujący standard. Dodatkowe zabezpieczenie mogą stanowić drzwi ppoż. o 30 minutowej odporności ogniowej (EI 30), wydzielające pion klatki schodowej od ciągów korytarzowych. Oczywiście problemu bezpieczeństwa pożarowego w szkołach nie można sprowadzać wyłącznie do warunków techniczno-budowlanych obiektów. Nie mniej istotne jest przestrzeganie elementarnych zasad i procedur.
Zabezpieczenia przeciwpożarowe w szkole – obowiązki dyrektora
Nie ma odrębnego aktu prawnego na temat bezpieczeństwa przeciwpożarowego w szkołach jako osobnej kwestii. Za źródło niezbędnych regulacji uznaje się przede wszystkim Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów z dnia 7 czerwca 2010 r. Akt prawny wskazuje, za co w kwestii bezpieczeństwa przeciwpożarowego jest odpowiedzialny dyrektor placówki edukacyjnej. Do jego obowiązków należą między innymi:
- przestrzeganie warunków wymagań ppoż techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technicznych budynku;
- wyposażenie placówki w sprzęt pożarniczy i ratowniczy;
- kontrolowanie stanu, konserwacja i naprawy powyższych elementów wyposażenia budynku, tak by zawsze niezawodnie funkcjonowały;
- opracowanie i uaktualnianie dokumentacji dotyczącej ochrony przeciwpożarowej budynku;
- zapoznanie kadry szkoły z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego;
- kontrolowanie dobrego stanu dróg pożarowych i dojazdu jednostki straży pożarnej do placówki;
- oznaczenie dróg, wyjść, kierunków ewakuacji, lokalizacji podręcznego sprzętu gaśniczego i przeciwpożarowych wyłączników prądu;
- zabezpieczenie budynku na wypadek wyładowania atmosferycznego;
- kontrolowanie przeglądów instalacji elektrycznej i odgromowej;
- szkolenie pracowników w ramach bezpieczeństwa przeciwpożarowego w szkole;
- rozmieszczenie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego i telefonów alarmowych w widocznych miejscach.
Próbna ewakuacja w szkole
Zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce, co najmniej raz w roku szkolnym, pomiędzy 1 września a 30 listopada należy zorganizować ćwiczenia ewakuacyjne w celu sprawdzenia i ewentualnie weryfikacji przyjętych procedur. Zasady ewakuacji określa Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego, z którą dyrektor placówki powinien zapoznać całą kadrę dydaktyczną oraz wszystkich pracowników szkoły. Podstawowe zasady bezpieczeństwa, w tym warunki organizacji ewakuacji oraz sygnały alarmowe należy również przekazać uczniom, w ramach zajęć wychowawczych lub podczas apelu szkolnego.
Procedura ewakuacyjna powinna poruszać:
- rodzaj sygnału alarmowego (np. dzwonek szkolny o określonej częstotliwości sygnału);
- zasady zachowania się podczas ewakuacji;
- osoby kierujące w danej sytuacji ewakuacją poszczególnych grup ludzi;
- miejsce zbiórki ewakuowanych.
Przeprowadzanie próbnych ewakuacji bardzo istotne i w razie rzeczywistego zagrożenia może uratować niejedno życie, a już na pewno oszczędzić sporo stresu dyrektorowi, nauczycielom i uczniom. Podczas przeprowadzania ćwiczeń ewakuacyjnych zarówno kadra, jak i najmłodsi mogą wyrobić prawidłowe nawyki, które w razie powstania pożaru zastąpią impulsywną i emocjonalną reakcję na realne zagrożenie.
Zabezpieczenia przeciwpożarowe w szkole – znaki
Znaki ochrony ppoż mają formę czerwonego kwadratu z białą ramką i grafiką. Służą do usprawnienia akcji gaśniczej, wskazując lokalizację sprzętu gaśniczego w placówce, a także takich elementów wyposażenia jak przyciski alarmowe czy klucze do wyjść ewakuacyjnych.
Ochrona przeciwpożarowa w szkole jest możliwa także dzięki znakom ewakuacyjnym, które prowadzą do dróg, drzwi i wyjść ewakuacyjnych. Zawierają białe strzałki, napisy i grafiki na zielonym tle oraz przejrzyście ilustrują kierunek opuszczania budynku w razie pożaru.
Problemy szkolnego PPOŻ
PPOŻ w szkołach przebiega podobnie jak w innych miejscach, choć w pewnym stopniu jest utrudnione. Dzieci są ruchliwe oraz często nieposłuszne, więc zapewnienie im bezpieczeństwa w razie wybuchu pożaru może stanowić prawdziwe wyzwanie. Nauczyciele i inni pracownicy placówki powinni być więc dobrze przygotowani.
Wśród szkolnych problemów związanych z PPOŻ warto zwrócić uwagę na takie, jak:
- zamknięte drzwi ścieżek ewakuacyjnych – najczęściej są zamykane przez wzgląd na bezpieczeństwo uczniów; problem można spróbować rozwiązać, powierzając każdemu pracownikowi szkoły klucz do wyjścia lub umieszczając go w okolicy drzwi, ale poza zasięgiem dzieci;
- zbiorowy wybuch paniki – jeśli opiekun go nie powstrzyma, przeprowadzenie ewakuacji dzieci staje się praktycznie niemożliwe; może w tym pomóc opanowanie samego nauczyciela, który powinien swoim zachowaniem dać przykład dzieciom.
Zabezpieczenia przeciwpożarowe w szkole – podsumowanie
Zabezpieczenia przeciwpożarowe w szkole i ochrona najmłodszych uczniów to zagadnienia, które wymagają ciągłej uwagi i zaangażowania. Rzetelna implementacja przepisów przeciwpożarowych oraz odpowiednie edukowanie dzieci na temat zagrożeń pożarowych i sposobów reakcji w przypadku sytuacji kryzysowych są kluczowymi czynnikami, które wpłyną na zapewnienie bezpiecznego środowiska dla uczniów i personelu szkolnego. Tylko poprzez wspólny wysiłek i świadomość można osiągnąć rzeczywisty postęp w zapobieganiu pożarom i ochronie najmłodszych.
Zachęcamy do skorzystania z naszego kursu PPOŻ stacjonarnego, podczas którego pracownicy przyswoją teoretyczną oraz praktyczną wiedzę między innymi z zakresu ewakuacji czy korzystania ze środków gaśniczych. Szkolenie PPOŻ ma wymiar przede wszystkim praktyczny – po krótkim teoretycznym wstępie kursanci przechodzą do treningu pod czujnym okiem instruktora.
