Oznakowanie ewakuacyjne – usługi PPOŻ Warszawa
W myśl obowiązujących przepisów jednym z najważniejszych aspektów w przypadku zagrożenia pożarowego w obiekcie budowlanym jest zapewnienie jego użytkownikom możliwości niezakłóconej ewakuacji do wyznaczonej strefy bezpiecznej. Strefa ta jest zazwyczaj zlokalizowana na zewnątrz obiektu w bezpiecznej odległości od zagrożonej strefy. Na drogach ewakuacji przeszkodę stanowić może zadymienie, które znacznie utrudnia, a czasem nawet uniemożliwia opuszczenie budynku.
Nawet w obiektach o dość prostej budowie – w warunkach ograniczonej widoczności – odnalezienie bezpiecznej i najkrótszej drogi ewakuacyjnej może stanowić problem. Do informowania użytkowników budynku o właściwym kierunku drogi ewakuacyjnej służą odpowiednie znaki ewakuacyjne. Aby spełniały one swoją rolę, muszą być jednoznaczne, rozmieszczone w sposób umożliwiający ich poprawne odczytanie oraz stosowane według obowiązujących wymagań.
Drogi ewakuacyjne, urządzenia sygnalizacji pożarowej i sterowania ręcznego, sprzęt pożarniczy oraz środki ograniczające rozwój pożaru wymagają odpowiedniego sposobu znakowania oraz rozmieszczenia znaków bezpieczeństwa. Serwis PPOŻ Warszawa Rodzaj znakowania należy dobierać wyłącznie po indywidualnej analizie charakterystyki danego obiektu, liczby jego użytkowników oraz stopnia niebezpieczeństwa. Przy obecnym stanie formalnoprawnym możliwe jest zastosowanie znaków bezpieczeństwa zgodnych z normą PN-N-01256-01 (znaki – ochrona przeciwpożarowa), PN-N01256-02 (znaki – ewakuacja) lub normą PN EN-ISO 7010 (znaki – ochrona przeciwpożarowa, znaki – ewakuacja). Wynika to z załącznika do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 kwietnia 2010 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. Nr 143, poz. 1002 z późn. zm.), które przewiduje wykonanie znaków według wyżej wymienionych norm. Ponieważ w Polsce coraz więcej budynków użyteczności publicznej oraz zakładów produkcyjnych użytkowanych jest przez obcokrajowców, rekomenduje się stosowanie znaków bezpieczeństwa według międzynarodowej normy PN-EN ISO 7010. Ich przesłanie jest bardziej zrozumiałe dla użytkowników spoza granic kraju, co w efekcie przyczyni się do lepszego spełnienia ich zamierzonej funkcji w przypadku wystąpienia zagrożenia w obiekcie. Poniżej przedstawione zostały znaki według normy PN-EN ISO 7010:
Wyjście ewakuacyjne(lewostronne)
Znak umieszczany nad drzwiami/ przegrodami lub wzdłuż ciągów komunikacyjnych uzupełniony o znak „strzałki”. Wskazuje kierunek ewakuacji, w tym wyjście ewakuacyjne lewostronne będące drzwiami z pomieszczenia na drogę ewakuacyjną bądź drzwiami zastosowanymi na drodze ewakuacyjnej.
Wyjście ewakuacyjne(prawostronne)
Znak umieszczany nad drzwiami/przegrodami lub wzdłuż ciągów komunikacyjnych uzupełniony o znak „strzałki”. Wskazuje kierunek ewakuacji, w tym wyjście ewakuacyjne prawostronne będące drzwiami z pomieszczenia na drogę ewakuacyjną bądź drzwiami zastosowanymi na drodze ewakuacyjne.
Strzałka kierunku (kąt 90°)
Wskazuje kierunek ewakuacji – do stosowania ze znakami „wyjście ewakuacyjne”. Strzałka może być obrócona o wielokrotność kąta 90° w odniesieniu do poziomu
Strzałka kierunku (kąt 45°)
Wskazuje kierunek ewakuacji – do stosowania ze znakami „wyjście ewakuacyjne”. Strzałka może być obrócona o wielokrotność kąta 90° w odniesieniu do kąta 45°
Kierunek drogi ewakuacyjnej w lewo / wzdłuż
Wskazuje kierunek ewakuacji na tym samym poziomie w lewo lub wzdłuż
Kierunek drogi ewakuacyjnej w prawo / wzdłuż
Wskazuje kierunek ewakuacji na tym samym poziomie w prawo lub wzdłuż
Kierunek drogi ewakuacyjnej w dół w lewo
Wskazuje kierunek ewakuacji ze zmianą poziomu na niższy (w lewo)
Kierunek drogi ewakuacyjnej w dół w prawo
Wskazuje kierunek ewakuacji ze zmianą poziomu na niższy (w prawo)
Kierunek drogi ewakuacyjnej w górę / na ukos w lewo
Wskazuje kierunek ewakuacji ze zmianą poziomu na wyższy lub kierunek ewakuacji na tym samym poziomie po skosie w lewo w przestrzeni otwartej (open space)
Kierunek drogi ewakuacyjnej w górę / na ukos w prawo
Wskazuje kierunek ewakuacji ze zmianą poziomu na wyższy lub kierunek ewakuacji na tym samym poziomie po skosie w prawo w przestrzeni otwartej (open space)
Kierunek drogi ewakuacyjnej w górę / na wprost / przez drzwi
Wskazuje kierunek ewakuacji ze zmianą poziomu na wyższy lub kierunek ewakuacji na tym samym poziomie na wprost lub gdy znak umieszczony nad drzwiami (prawostronnymi) informuje o kierunku ewakuacji prosto do drzwi i konieczności ich przekroczenia
Kierunek drogi ewakuacyjnej w górę / na wprost / przez drzwi
Wskazuje kierunek ewakuacji ze zmianą poziomu na wyższy lub kierunek ewakuacji na tym samym poziomie na wprost lub gdy znak umieszczony nad drzwiami (lewostronnymi) informuje o kierunku ewakuacji prosto do drzwi i konieczności ich przekroczenia
Kierunek drogi ewakuacyjnej w dół
Wskazuje kierunek ewakuacji ze zmianą poziomu na niższy (drzwi prawostronne)
Kierunek drogi ewakuacyjnej w dół
Wskazuje kierunek ewakuacji ze zmianą poziomu na niższy (drzwi lewostronne)
Kierunek drogi ewakuacyjnej na wprost
Wskazuje kierunek ewakuacji na tym samym poziomie na wprost. Znak stosowany na podłodze
Wyjście ewakuacyjne (lewostronne)
Wskazuje drzwi ewakuacyjne lewostronne, takie jak:
– wyjście z pomieszczeń, w których występują co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne,
– wyjście z budynku, obiektu budowlanego na zewnątrz,
– wyjście prowadzące do innej strefy pożarowej, w tym obudowaną i zamkniętą drzwiami klatkę schodową budynku wysokiego i wysokościowego,
– wyjście prowadzące przez przedsionek i drzwi wyjściowe z przedsionka
Wyjście ewakuacyjne (prawostronne)
Wskazuje drzwi ewakuacyjne prawostronne, takie jak:
– wyjście z pomieszczeń, w których występują co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne,
– wyjście z budynku, obiektu budowlanego na zewnątrz,
– wyjście prowadzące do innej strefy pożarowej, w tym obudowaną i zamkniętą drzwiami klatkę schodową budynku wysokiego i wysokościowego,
– wyjście prowadzące przez przedsionek i drzwi wyjściowe z przedsionka
Pierwsza pomoc medyczna
Wskazuje miejsce, w którym znajduje się sprzęt/ pomieszczenie pierwszej pomocy
Telefon alarmowy
Wskazuje miejsce, w którym znajduje się telefon alarmowy
Miejsce zbiórki ewakuacji
Wskazuje bezpieczne miejsce zbiórki, w którym powinny zgromadzić się osoby po ewakuacji. Sprawdź próbną ewakuację
Stłuc, aby uzyskać dostęp
Wskazuje zabezpieczenie (osłonę), którą należy stłuc w celu uzyskania dostępu do klucza lub systemu otwarcia, bądź przegrody w celu uzyskania możliwości ewakuacji
Lekarz
Wskazuje miejsce, w którym można znaleźć lekarza
Defibrylator
Wskazuje miejsce, w którym znajduje się defibrylator.
Prysznic do przemywania oczu
Wskazuje miejsce, w którym znajdują się prysznice do przemywania oczu
Prysznic bezpieczeństwa
Wskazuje miejsce, w którym znajduje się prysznic bezpieczeństwa
Nosze
Wskazuje umiejscowienie noszy
Okno ewakuacyjne z drabiną
Wskazuje usytuowanie okna ewakuacyjnego wraz z zainstalowaną drabiną ewakuacyjną, zewnętrznymi schodami ewakuacyjnymi
Okno ratunkowe
Wskazuje usytuowanie okna ratunkowego, przez które możliwe jest przeprowadzenie przez służby ratownicze ewakuacji, z wykorzystaniem drabin lub podnośników jednostek ratowniczo gaśniczych
Przekręć (w lewo), aby otworzyć
Wskazuje, iż w celu otwarcia drzwi na drodze ewakuacji klamkę należy przekręcić w kierunku odwrotnym do ruchu wskazówek zegara
Przekręć (w prawo), aby otworzyć
Wskazuje, iż w celu otwarcia drzwi na drodze ewakuacji klamkę należy przekręcić w kierunku zgodnym do ruchu wskazówek zegara
Przycisk awaryjnego zatrzymania
Wskazuje usytuowanie awaryjnego przycisku zatrzymania
Pchać (po lewej stronie), aby otworzyć
Wskazuje drzwi na drodze ewakuacji, które należy pchać po lewej stronie, aby je otworzyć
Pchać (po prawej stronie), aby otworzyć
Wskazuje drzwi na drodze ewakuacji, które należy pchać po prawej stronie, aby je otworzyć
Tymczasowe schronienie ewakuacyjne
Wskazuje miejsce tymczasowego schronienia ewakuacyjnego
Młotek awaryjny
Wskazuje lokalizację młotka awaryjnego
Torba medyczna
Wskazuje lokalizację torby medycznej
Resuscytator tlenu
Wskazuje lokalizację resuscytatora tlenu
Maska ucieczkowa
Wskazuje lokalizację maski ucieczkowej
Przesunąć (w prawo), aby otworzyć
Wskazuje drzwi na drodze ewakuacji, które należy przesunąć w prawo, aby je otworzyć
Przesunąć (w lewo), aby otworzyć
Wskazuje drzwi na drodze ewakuacji, które należy przesunąć w lewo, aby je otworzyć
Ciągnąć (z lewej strony),aby otworzyć
Wskazuje drzwi na drodze ewakuacji, które należy ciągnąć z lewej strony, aby je otworzyć
Ciągnąć (z prawej strony), aby otworzyć
Wskazuje drzwi na drodze ewakuacji, które należy ciągnąć z prawej strony, aby je otworzyć
Drabina ewakuacyjna
Wskazuje lokalizację drabiny służącej do ewakuacji
Krzesło ewakuacyjne
Wskazuje lokalizację krzesła ewakuacyjnego
Gaśnica
Wskazuje lokalizację gaśnicy przenośnej. Sprawdź przegląd gaśnic
Hydrant wewnętrzny
Wskazuje lokalizację hydrantu wewnętrznego. Sprawdź przegląd hydrantów
Drabina pożarowa
Wskazuje lokalizację drabiny pożarowe
Zestaw sprzętu ochrony przeciwpożarowej
Wskazuje lokalizację zestawu ochrony przeciwpożarowej
Alarm pożarowy
Wskazuje lokalizację przycisku alarmu pożarowego. Sprawdź przeglądy systemów sygnalizacji pożaru Warszawa
Telefon alarmowania pożarowego
Wskazuje lokalizację telefonu alarmowania pożarowego
Bateria stałego urządzenia gaśniczego
Wskazuje lokalizację baterii stałego urządzenia gaśniczego
Gaśnica przewoźna
Wskazuje lokalizację gaśnicy przewoźne
Przenośna jednostka podawania piany
Wskazuje lokalizację przenośnej jednostki podawania piany
Aplikator mgły wodnej
Wskazuje lokalizację aplikatora mgły wodnej
Stała instalacja gaśnicza
Wskazuje lokalizację stałej instalacji gaśniczej
Butla stałej instalacji gaśniczej
Wskazuje lokalizację butli stałej instalacji gaśniczej
Stacja zdalnego uwalniania
Wskazuje lokalizację stacji zdalnego uwalniania
Działko gaśnicze
Wskazuje lokalizację działka gaśniczego
Koc gaśniczy
Wskazuje lokalizację koca gaśniczego
Przykłady oznakowania dróg ewakuacyjnych:
Podczas rozmieszczania znaków bezpieczeństwa należy zadbać, aby każda zmiana kierunku na drodze ewakuacyjnej była oznakowana. W przypadku, gdy mamy dostępne dwie alternatywne drogi ewakuacyjne, wówczas znakami ewakuacyjnymi należy oznakować najkrótszą z nich. W przypadku, gdy obie drogi ewakuacyjne są równe, wówczas obie powinny być oznakowane odrębnymi znakami ewakuacyjnymi. Rozmieszczenie, jak i rodzaj oznakowania, przede wszystkim nie powinny powodować u ewakuujących się osób wątpliwości co do właściwego kierunku ewakuacji. Rozmieszczenie znaków powinno, na całej długości, w sposób właściwy korespondować z rzeczywistą drogą ewakuacyjną. Znaki powinny być rozmieszczone w taki sposób, aby informować o każdej zmianie kierunku ewakuacji. Znaki bezpieczeństwa powinny być stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem (znaczeniem). Każdy znak dostarcza konkretną informację, stąd należy wykluczyć jego nadinterpretację i błędne stosowanie. Znaki ewakuacyjne powinny tworzyć jednoznaczny ciąg następujących po sobie „informacji” wskazujących kierunek ewakuacji. Rozmieszczenie znaków powinno wskazywać działanie, jakie należy wykonać w danym miejscu (tam gdzie znak jest dostrzegalny). Działania, które należy wykonać po przekroczeniu danego znaku, powinny wynikać z dalszych oznakowań. Umieszczenie znakowania powinno być czytelne, dobrze widoczne i zauważalne z każdego kierunku, z jakiego prowadzona jest ewakuacja. Znaki powinny być rozmieszczane w taki sposób, aby ewakuujący się mogli szybko przewidzieć rozmieszczenie kolejnego znaku, np. znaki rozmieszczane na tej samej wysokości (jeśli brak jest przeciwwskazań merytorycznych dla takiego rozwiązania). Znaków ewakuacyjnych nie należy umieszczać na skrzydłach drzwi. Znaki posiadające uszkodzenia mechaniczne lub odbarwienia powinny zostać wymienione na nowe, gdyż grafika znaku może zostać zniekształcona i dezinformować użytkowników. Szczególną uwagę należy zwrócić na znaki („Miejsce zbiórki ewakuacji”, „Gaśnica przewoźna” itp.) umieszczone na zewnątrz budynku, gdzie przypuszczalnie są stale narażone na oddziaływanie warunków atmosferycznych oraz na znaki usytuowane w miejscach narażonych na działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki), gdyż emitowane ciepło może wpłynąć na wyblaknięcie grafiki znaku bezpieczeństwa. Zgodnie z zaleceniami producentów znaki bezpieczeństwa należy utrzymywać w czystości, gdyż zabrudzenia mogą sprawić, iż informacja zawarta w grafice znaku będzie nieczytelna bądź błędnie odczytana.
Dobrą praktyką powinno być potwierdzenie dla znaków ewakuacyjnych, umieszczanych na oprawach oświetleniowych, zgodności z normą PN-EN ISO 7010+A1+A2+A3+A4+A5+A6+A7 lub normą PN-N-01256-02:1992 w zakresie grafiki oraz współrzędnych chromatyczności.
Należy także pamiętać, iż oznakowania ewakuacyjne i oznakowania PPOŻ muszą być zawarte w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego.
Opracowanie na podstawie Wytycznych CNBOP-PIB W-0005:2019
Skontaktuj się z nami!
Zobacz także: Scenariusz pożarowy
